History of football in Tibet and the diaspora
 | This article needs translation from Dutch to English. This article is written in Dutch. If it is intended for readers from the Dutch language community, it should be contributed to the Dutch Wikipedia. See the list of Wikipedias. Please see this article's entry on Pages needing translation into English for discussion. If the article is not rewritten in English within the next two weeks it will be listed for deletion and/or moved to the Dutch Wikipedia. If you want to assess this article, you may want to check its Google translation. However, please do not add an automated translation to the article, since these are generally of very poor quality. If you have just labeled this article as needing translation, please add {{subst:uw-notenglish|1=History of football in Tibet and the diaspora}} ~~~~on the talk page of the author. |
De Geschiedenis van het Tibetaanse voetbal begon toen Tibetanen voor het eerst in aanraking kwamen met voetbal. Dit kwam doordat Britten en hun Indische soldaten aan het begin van de 20e eeuw voetbal speelden bij het Britse handelsagentschap in Gyantse. Er werd nog meer gevoetbald toen de Britten in 1913 een militaire trainingsfaciliteit in Lhasa bouwden, waardoor het leger in omvang toenam en ze aan het begin van de jaren twintig een moderne politiemacht in het land introduceerden. In Tibet bleef voetbal gespeeld worden tot aan en na de invasie van Tibet door China in 1950-51.[1]
In de jaren vijftig kwamen er verschillende populaire voetbalteams op, zoals Lhasa, Potala, Drapchi en het Bodyguard Regiment. Er werd geregeld zowel onderling als tegen Chinese militairen gespeeld. Tibetaanse elftallen, zoals het Khams voetbalelftal, speelden tegen andere Chinese provinciale teams.[1]
Ballingschap
In 1959 vluchtte dalai lama Tenzin Gyatso naar India. Ook in ballingschap daar bleef er aan het begin van de jaren zestig interesse voor het voetbal bestaan van jonge studenten en werden er toernooien tussen de verschillende scholen georganiseerd. In 1981 werd er voor het eerst op clubniveau een toernooi gespeeld, de Gyalyum Chenmo Memorial (GCM) Gold Cup, ter nagedachtenis aan de moeder van de dalai lama. Dit is tot op heden nog steeds het meest populaire toernooi voor Tibetanen in ballingschap.[1]
Culturele revolutie en erna
In Tibet werd de voetbalcultuur onder Mao en de Chinese Culturele Revolutie sinds 1966 tot een minimum gereduceerd en werd het Nationale Stadion van Kham verwoest. Het stadion werd gereconstrueerd en het huist sindsdien de selectie met de naam Tibetaanse Regionale Selectie van Kham, een semi-amateurelftal dat meespeelt in de jaarlijkse toernooien tussen de verschillende historische regio's van China. Vanuit het Khams voetbalelftal gingen enkele spelers in ballingschap en voegden zich later bij het Tibetaans voetbalelftal in ballingschap als trainers.
Tibetaans elftal in ballingschap
Toen de Deen Michael Nybrandt terugkeerde van een reis naar Tibet in 1997, kreeg hij het idee om opnieuw te pogen leven te blazen in een Nationaal Tibetaans voetbalelftal. Hier bleef het niet bij, aangezien hij hierbij ook de voetbalbond TNFA oprichtte. Hij wist een compleet elftal bij elkaar te selecteren zonder enige ervaring en wist het sportmerk Hummel te overtuigen het project voort te zetten. Sindsdien reist het elftal de wereld af om wedstrijden te spelen tegen zowel voetbalclubs als nationale elftallen. Michael Nybrant is anno 2008 nog steeds lid van de Tibetaanse voetbalbond.
De eerste keer dat het nationaal elftal van de TNFA ooit voetbalde was in juni 1999 in Bologna, Italië, op uitnodiging van de Italiaanse rockgroep Dinamorock aan de Tibetan Children's Villages. Voor het Tibetaans voetbal betekende dit een keerpunt, gezien veel getalenteerde spelers nu een kans kregen hun droom waar te maken om voor een nationaal team te spelen. De eerste wedstrijd na de oprichting van de TNFA speelde het elftal in het Vanløse Stadion in Kopenhagen op 30 juni 2001 tegen het Groenlands voetbalelftal waarvan het verloor met 4-1.[1]
Filmography
- De cup, een film van Khyentse Norbu uit 1999
- Het verboden elftal, een documentaire van Rasmus Dinesen uit 2003